Εφηβική εγκυμοσύνη

Ως άνθρωποι γένους θηλυκού μεγαλώνουμε πιστεύοντας ότι η μητρότητα αποτελεί τη σημαντικότερη εμπειρία που μπορούμε να βιώσουμε. Ωστόσο, πολλές φορές η προοπτική να γίνουμε μητέρες πιθανώς να είναι εκτός προγράμματος, είτε επειδή είμαστε πολύ νεαρές και δεν έχουμε λύσει τα βασικά προβλήματα επιβίωσης είτε επειδή η ζωή μας έχει ήδη πάρει τη ρότα της και δεν υπάρχουν χρόνος και χρήμα για ένα μωρό στην οικογένεια είτε επειδή έχουμε κάνει διαφορετικές επιλογές ζωής είτε -σπανιότερα- επειδή η εγκυμοσύνη είναι αποτέλεσμα βιασμού .

Στις περισσότερες από τις παραπάνω περιπτώσεις, η κυοφορία μπορεί να αποφευχθεί με διάφορες αντισυλληπτικές μεθόδους.

Ωστόσο, όπως προκύπτει από πολύαριθμες έρευνες, οι Ελληνίδες δεν έχουν επαρκή σεξουαλική διαπαιδαγώγηση και συνεπώς αντιμετωπίζουν συχνά ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες. Συχνά καταφεύγουν στην έκτρωση. Ποιοι είναι όμως οι κίνδυνοι αυτής της πρακτικής για την υγεία και πώς μπορούμε να να αντιμετωπίσουμε μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη;

Η ψυχρή αλήθεια των αριθμών

Σύμφωνα με στοιχεία της Εταιρείας Οικογενειακού Προγραμματισμού , τα οποία δόθηκαν στη δημοσιότητα το Φεβρουάριο του 2000, κάθε χρόνο πραγματοποιούνται στην Ελλάδα 100.000 έως 120.000 εκτρώσεις. Αυτός ο αριθμός ισοδυναμεί με τις ετήσιες γεννήσεις και δίνει στη χώρα μας μια θλιβερή πρωτιά στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Είναι κοινό μυστικό ότι πoλλές Ελληνίδες αντιμετωπίζουν την άμβλωση ως μέθοδο οικογενειακού προγραμματισμού, προφανώς επειδή έχουν ελλιπή ή λανθασμένη πληροφόρηση για την αντισύλληψη.

Η άποψη αυτή ενισχύεται από ανώνυμα ερωτηματολόγια τα οποία συμπλήρωσαν έφηβες που προσήλθαν το 1998 στη Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών που εδρεύει στο Αρεταίειο. Από από αυτά προκύπτει ότι ένα στα τρία κορίτσια ηλικίας 14 έως 19 ετών έχει κάνει έκτρωση.

Η επέμβαση και το νομικό πλαίσιο

Στην Ελλάδα οι αμβλώσεις νομιμοποιήθηκαν με το νόμο 1609/86. Αυτό σημαίνει ότι μια γυναίκα μπορεί να κάνει έκτρωση μέχρι και την 12η εβδομάδα, εφόσον συντρέχουν λόγοι και εξεταστεί από επιτροπή. Αυτό αναφέρει το γράμμα του νόμου. Ωστόσο, η εξέταση από επιτροπή δεν είναι απαραίτητη στην περίπτωση που η ενδιαφερόμενη απευθυνθεί σε κάποιο ιδιωτικό κέντρο.

Σε ό,τι αφορά την ίδια την επέμβαση, υπάρχουν τρεις μέθοδοι . Η συνηθέστερη και με τις λιγότερες επιπλοκές ονομάζεται αναρρόφηση και μπορεί να πραγματοποιηθεί μέχρι τη 10η ή την 11η εβδομάδα της κύησης. Αφού δοθεί νάρκωση, ο γιατρός θα τραβήξει το εσωτερικό μέρος του ενδομητρίου και του εμβρύου με έναν αναρροφητήρα. Η επέμβαση διαρκεί περίπου 20 λεπτά, αλλά η γυναίκα πρέπει να μείνει στο νοσοκομείο λίγες ώρες.

Από την 11η εβδομάδα και μετά ακολουθείται συνήθως η μέθοδος της απόξεσης, μια πρακτική που χρησιμοποιούνταν παλαιότερα και μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές.

Τέλος, εάν συντρέχει σοβαρός κίνδυνος για τη ζωή της εγκύου, υπάρχει η δυνατότητα να γίνει άμβλωση από τη 16η έως την 24η εβδομάδα με πρόκληση τοκετού.

Ωστόσο, αυτή η περίπτωση είναι εξαιρετικά σπάνια.

Το εκτρωτικό χάπι

Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόσφατα εγκρίθηκε από τον ΕΟΦ το εκτρωτικό χάπι. Πρόκειται για το RU486, το οποίο μπορεί να ληφθεί μέχρι και την πέμπτη εβδομάδα της κύησης και προκαλεί αποβολή. Η χρήση του χαπιού ενδέχεται να προκαλέσει αιμορραγία, οπότε θα χρειαστεί να υποβληθείτε σε διαγνωστική απόξεση. Το RU486 θα διανέμεται αποκλειστικά από τα νοσοκομεία. Δεν πρέπει να συγχέεται με το "χάπι της επόμενης ημέρας", που λαμβάνεται έως και 72 ώρες μετά το σεξ και αποτρέπει την εγκυμοσύνη.

Οι κίνδυνοι

Οι άμεσοι κίνδυνοι που μπορεί να αντιμετωπίσει μια γυναίκα η οποία κάνει άμβλωση είναι να υποφέρει στη συνέχεια από φλεγμονές ή αιμορραγίες. Μια σπάνια μακροπρόθεσμη επίπτωση της έκτρωσης είναι η στειρότητα, καθώς μπορεί να σταματήσει η περίοδος και να προκληθούν συμφύσεις στη μήτρα. Πρόκειται για μια επιπλοκή της επέμβασης που δεν οφείλεται στην τεχνική που εφαρμόστηκε.

Στην περίπτωση πολλών αμβλώσεων, ενδέχεται να μη διεξαχθεί ομαλά ή να μην ολοκληρωθεί η εγκυμοσύνη όταν η γυναίκα αποφασίσει ότι θέλει να αποκτήσει παιδί. Επιστημονικά υπάρχουν μέθοδοι που μπορούν να βοηθήσουν αυτήν τη γυναίκα, αλλά δεν είναι 100% αποτελεσματικές.

Σε ό,τι αφορά τις ψυχολογικές επιπτώσεις που μπορεί να προκαλέσει μια έκτρωση, η μαιευτήρας-γυναικολόγος Ανδρομάχη Τράκα, επιστημονική συνεργάτιδα του Ιασώ, τονίζει ότι τις πρώτες ημέρες μετά την επέμβαση η γυναίκα νιώθει αμηχανία και συνήθως έρχεται αντιμέτωπη με ηθικά διλήμματα.

Η μετατραυματική περίοδος διαρκεί συνήθως έξι μήνες. Σε ποσοστό 1% η άμβλωση θεωρείται μια πολύ τραυματική εμπειρία που επηρεάζει το άτομο για πολύ καιρό. Σε γενικές γραμμές όμως, οι γυναίκες που κάνουν άμβλωση αντιμετωπίζουν την επέμβαση ψύχραιμα.

Αντιμέτωπη με την έκπληξη

Εάν ανακαλύψατε ότι είστε έγκυος και επιθυμείτε να διακόψετε την εγκυμοσύνη, ακολουθήστε τις παρακάτω οδηγίες:

Κατ' αρχάς αποσαφηνίστε ότι η διακοπή της εγκυμοσύνης είναι αυτό που πράγματι επιθυμείτε να πράξετε.
Πηγαίνετε έγκαιρα στο γυναικολόγο σας. Όσο νωρίτερα γίνει η επέμβαση τόσο λιγότερες θα είναι οι επιπτώσεις για τη μήτρα σας.
Ενημερωθείτε για το μαιευτήριο όπου θα γίνει η διακοπή και για το γυναικολόγο σας. Σε καμία περίπτωση μη δεχθείτε να κάνετε άμβλωση σε ιδιωτικό ιατρείο.
Φροντίστε να βρίσκεστε με ανθρώπους που μπορούν να σας στηρίξουν ψυχολογικά σε αυτές τις δύσκολες ώρες.
Αποφασίστε με το γιατρό σας ποια είναι η καταλληλότερη αντισυλληπτική μέθοδος για να αποφύγετε άλλη εγκυμοσύνη.

Ροζάννα Βούρτση